SAYGILI OL, SAYGISIZ !
Bu can alıcı komutu, hayatımızın çeşitli dönemlerinde hepimiz işitmişizdir. Bu yazımda gerçek saygının ne olduğundan ve saygının suistimalinden bahsedeceğim.
Saygının altın kuralı, “saygı göstermektir” canlar. Saygı göstermeyen hiç kimseye saygı duyulmaz. Saygıyı haketmediği yerde, onlara saygı gösterenlerse bunu kültürel alışkanlıklarından dolayı devam ettirmektedirler. Fakat saygı görmeden yetişmiş veya yaşayan bireylerin iç dünyasında yaşadıkları değersizlik hissi, psikolojik anlamda ciddi sıkıntılara yol açmaktadır.
Sizlere “Saygı nedir?” diye sorduğumda aldığım cevaplar; “Birşeyi kırmadan anlatma biçimidir” , “Bir büyüğünün sözlerini dinlemektir” , “Söz ve davranışlarını seçerek hareket etmektir” oldu.
Saygı en basit tabiriyle, başkalarını rahatsız etmekten çekinme duygusudur canlar ve bizlere bir arada yaşama imkanı veren insani bir tutumdur. Toplumumuzda zaman zaman anlamını yitirmekle beraber, birilerinin can simidi haline gelmiştir. Makam, mevki, statü, kültürel kimlik veya yaş bahane edilerek bazı bireylerin haklarının ve hislerinin sömürülmesi saygının tanımının çok dışında tutumlardır. Saygı, birilerinin boyunduruğu altına girmek demek değildir. Toplum olarak “boy ve boyunduruk zihniyetinden” geldiğimiz için, saygı ve itaat anlayışını özdeşleştirip, iş hayatında da, aile hayatında da yanlış tutumlar içine giriyoruz. Bu yüzden de kullanılmaya ve suistimale açık hale geliyoruz. Saygılı olacak diye, kimse kimsenin karşısında boynu bükük, el pençe durmak mecburiyetinde değildir. Bizler statüden, yaştan ve eğitim durumundan önce insanız ve hepimiz eşitiz. Buna dikkat edelim canlar.
Psikolog Hasan Cemre Aslıhak
